تاریخچه کمیته ملی پارالمپیک

با وقوع انقلاب اسلامی در بهمن سال ۱۳۵۷، ایران شاهد تحولات وسیع و عمیقی در حوزه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، ورزشی و ... گردید. بر طبق آمار سازمان بهداشت جهانی (WHO) حدود 15 درصد جمعیت کره زمین با معضل معلولیت مواجه است که این رقم بر اساس آمار سازمان ملل (UN) و با وجود تغییراتی در نگاه به جامعه هدف به ۱۰ درصد تقلیل می‌یابد.
NPC Logo PNG
نگاه عمیق اسلامی و انسانی جمهوری اسلامی به جامعه هدف فوق موجب گردید اولین قدم در حمایت ورزشی از این جامعه در کشور با تأسیس فدراسیون ورزش های معلولین در سال ۱۳۵۸، یعنی یک سال پس از پیروزی انقلاب صورت تحقق یافته و این فدراسیون یکی از مراکز تحت پوشش سازمان تربیت بدنی (وقت) گردد و ۶ رشته ورزشی شامل دو و میدانی، شنا، وزنه برداری، تنیس روی میز، بسکتبال با ویلچر و والیبال نشسته فعالیت خود را آغاز نمایند.
با آغاز جنگ تحمیلی در سال ۱۳۵۹ و ورود جانبازان عزیز به صحنه اجتماع لزوم باز پروری جسمی و روحی آنان مورد توجه قرار گرفت و با انضمام نام جانبازان، فدراسیون ورزش‌های جانبازان و معلولین با مأموریت جدیدی جهت جذب و حمایت از این گروه مسئولیت سنگین تری را بر عهده گرفت. جامعه هدف در این فدراسیون شامل افراد قطع عضو، ضایعات نخاعی، کم‌توانان ذهنی، فلج مغزی‌ها و نابینایان و کم‌بینایان را تشکیل می‌دادند و این فدراسیون عضو پنج سازمان بین المللی ورزشی با نام اختصاری ISODs گردید.
در سال ۱۳۷۷ با توسعه کمی و کیفی ده‌ها رشته ورزشی و افزایش وسیع تعداد ورزشکاران در سطح کشور، لزوم استقلال و جدایی ورزش‌های نابینایان و کم‌بینایان مورد توجه قرار گرفته و با پیشنهاد فدراسیون جانبازان و با موافقت سازمان تربیت بدنی (وقت) فدراسیون ورزش‌های نابینایان و کم بینایان به صورت مستقل فعالیت خود را آغاز کرد.
در سال ۱۳۷۷ و با تاکید کمیته بین المللی پارالمپیک (IPC) مبنی بر الزام تشکیل کمیته ملی پارالمپیک (NPC) در ایران جهت شرکت در بازی‌های پارالمپیک تابستانی و زمستانی و سفر رئیس وقت آن آقای "دکتر رابرت استیدوارد" و دیدار با رئیس وقت مجلس شورای اسلامی (آقای ناطق نوری) فرآیند تأیید و تأسیس این کمیته در کشور آغاز گردید.
در 1379/11/17 پس از تدوین و تایید اساسنامه کمیته ملی پارالمپیک در هیات اجرایی کمیته ملی المپیک، اولین مجمع عمومی این کمیته برگزار و رئیس، دبیر، سه عضو هیات رئیسه و شش عضو اجرایی این کمیته به مدت 4 سال انتخاب و عملاً ورزش‌های تابستانی و زمستانی این دو فدراسیون جهت حضور در مسابقات آسیایی، جهانی و پارالمپیکی تحت پوشش مالی، آموزشی و فنی این کمیته قرار گرفت.
در تاریخ 1395/06/10 پس از سال‌ها پیگیری کمیته ملی پارالمپیک در خصوص طرح انتزاع این کمیته از کمیته ملی المپیک، مجلس شورای اسلامی با تصویب این طرح دو فوریتی عملاً گام بسیار مهمی در استقلال کمیته ملی پارالمپیک به عنوان یک نهاد عمومی غیردولتی برداشت. با تدوین و تصویب اساسنامه جدید کمیته ملی پارالمپیک و ابلاغ آن از سوی معاون اول محترم ریاست جمهوری در تاریخ 1397/06/03 عملاً این کمیته با مأموریت و حمایت از جامعه هدف در حوزه‌های پرورشی، همگانی، قهرمانی و حرفه‌ای و قبول مسئولیت‌های بیشتر به رسالت تاریخی خود عمل می‌نماید.
براساس اساسنامه جدید کمیته علاوه بر عضویت نمایندگان دو فدراسیون "ورزش‌های جانبازان و معلولین" و "ورزش‌های نابینایان و کم‌بینایان" که متولی جذب، پرورش و توسعه رشته‌های مختلف تابستانی و زمستانی هستند. نمایندگان فدراسیون‌های ملی تیر و کمان، دوچرخه‌سواری، تنیس، تکواندو، بدمینتون،‌ تنیس روی میز، کانو،‌ سوارکاری،‌ پزشکی ورزشی،‌ دانش‌آموزی،‌ دانشجویی و کارگری که جامعه هدف این کمیته را تحت پوشش دارند به عضویت مجمع عمومی این کمیته درآمده و مأموریت خود را آغاز نمودند.
در حال حاضر کمیته ملی پارالمپیک با حمایت از ۱۹ ورزش تابستانی پارالمپیک از ۲۳ رشته ورزشی در IPC و ۳ رشته ورزشی زمستانی از ۶ رشته ورزشی در IPC چتر فراگیر حمایت خود را از فدراسیون‌های ملی که ورزشکاران مرد و زن در جامعه هدف این کمیته را جذب می‌نمایند‌ و از آن‌ها حمایت می‌نماید.
14 رشته ورزشی تابستانی (انفرادی) پارالمپیک: دو و میدانی، شنا، وزنه برداری، تنیس روی میز، دوچرخه سواری، بوچیا، تنیس، سوارکاری، بدمینتون، تکواندو، تیر و کمان، تیراندازی، جودو، کانو
5 رشته ورزشی تابستانی (تیمی) پارالمپیک: والیبال نشسته، بسکتبال با ویلچر، فوتبال ۷ نفره، گلبال، فوتبال ۵ نفره
3 رشته ورزشی زمستانی (انفرادی) پارالمپیک:  اسکی آلپاین، اسکی راهپیمایی، اسنوبرد